İşçiler Kamu Denetçiliği Kurumu’na Nasıl Başvurabilir?

Hak kaybına uğradığını ya da mağduriyet yaşadığını düşünen işçiler, pek çok yöntemle Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurma hak ve imkanına sahiptir. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK), kamu işçileri başta olmak üzere çalışanların mağduriyetlerini gidermede önemli bir misyon üstlendiğini birçok yazımızda dile getirmeye çalıştık.

KDK’nın 2018 faaliyet raporu da bu tespitimizi doğrular niteliktedir. Raporda yer verilen kararlar incelendiğinde, çok sayıda sorunun KDK’nın tavsiye kararlarıyla işçi lehine çözümlendiğini görüyoruz. Özetle işvereni veya kurumuyla sorun yaşayan işçilerin yargı yoluna başvurmadan önce Kamu Denetçiliği Kurumu vasıtasıyla hak araması, etkin bir çözüm yolu olarak öne çıkmaktadır. Peki işçiler Kamu Denetçiliği Kurumu’na nasıl başvuracaktır?   Öncelikle ifade etmemiz gerekir ki; idarenin işlem, eylem, tutum ve davranışı sonucu hak ve özgürlükleri veya menfaatleri ihlal edilen gerçek ve tüzel kişiler KDK’ya başvuruda bulunabilir. Bu çerçevede, tüm bireylerin yanı sıra şirketler, sivil toplum kuruluşları, dernekler, vakıflar, sendikalar vb. tüzel kişiler başvuru hakkına sahiptir. Dolayısıyla işçilerin, işyerinde yaşadığı sorunlar, mali veya sosyal hakları ya da çalışma hayatına ilişkin herhangi bir uyuşmazlık nedeniyle başvuru hakkına sahip olduğu, tartışmadan varestedir. İşçi, şikâyet başvurusunu kanuni temsilcisi veya vekili aracılığıyla da yapılabilmektedir. Şikâyet başvurusu, KDK’ya elden, posta, e-posta (iletisim@ombudsman. gov. tr) veya e-devlet üzerinden ya da faks yoluyla yapılabilmektedir. Ayrıca KDK’nın İstanbul Bürosu da şikâyet başvurularını kabul etmektedir. Ancak, faks veya elektronik posta yoluyla yapılan başvurulara ait dilekçe asıllarının 15 gün içerisinde KDK’ya gönderilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, şikâyet başvurusu geçersiz sayılacaktır. “Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ekinde yer alan “Gerçek Kişiler için Şikâyet Başvuru Formu” veya “Tüzel Kişiler için Şikâyet Başvuru Formu” doldurulmak suretiyle de Kuruma başvurulabilir. Ayrıca, illerde valilikler ve ilçelerde kaymakamlıklar aracılığıyla da şikâyet başvurusu yapılabilmektedir. Ancak, burada valilik ya da kaymakamlığın şikâyet başvurusuna ilişkin herhangi bir inceleme gerçekleştirmediklerinin altını çizmekte yarar vardır.  Valilik veya kaymakamlıklar, şikâyetleri tarih ve sayı vermek suretiyle kayıt altına aldıktan sonra şikâyet başvurusunu ve varsa eklerini en geç 3 iş günü içerisinde doğrudan KDK’ya göndermektedirler. Şikâyet başvurusunun, KDK şikâyet bürosunca kayıt altına alınması sonrasında İlk İnceleme, Dağıtım ve Bilgilendirme bürosunca şikâyetin konu ve alanları belirlenir. Daha sonra konusuna göre ilgili Kamu Denetçisine havale edilmektedir. Kamu Denetçisi ise şikâyeti uzmana ileterek ön inceleme, inceleme ve araştırma sürecini başlatmaktadır.