Taşeron işçilerin maaş zammı belirsizliği

Asgari ücrete yüzde 26 zam yapılmasının ardından, bu yıl nisan ayında kadroya geçirilen yüz binlerce taşeron işçinin asgari ücret zammından yararlanıp yararlanmayacağını merak etmeye başladı. İşçiler şimdiye kadar başvurduğu makamlardan sorularına net yanıt alamadı. Taşeron işçileri kadroya alan kurumlar ve belediyeler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan görüş istedi. Bakanlığın verdiği iki görüşe rağmen belirsizlik giderilemedi. İşçilerin ısrarlı sorularına yanıt veremeyen kurumlardan biri de taşeron işçilerin örgütlü olduğu bazı sendikalar oldu. Sendikalar telefonun fişini çekmek zorunda kaldı.

Kamuda ve yerel yönetimlerde çalışan yaklaşık 900 bin taşeron işçi, nisan ayında kadroya alındı. Kadroya alma işlemleri 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çerçevesinde gerçekleştirildi. Söz konusu KHK’de, kadroya alınan işçilerin ücretlerinin, taşeronda iken imzalanmış toplu sözleşmedeki ücret tutarından fazla olamayacağı öngörüldü. Yüksek Hakem Kurulu’nun aldığı karara göre ise kamudaki taşeron işçilere 2020 ekim; yerel yönetimlerdeki taşeron işçilere de 2020 haziran ayına kadar her 6 ayda bir yüzde 4 oranında zam yapılacak. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, asgari ücret artışını taşeron işçilere yansıtıp yansıtmayacaklarını soran belediyelere iki farklı görüş verdi. İlk görüş yazısında, kadroya alınan taşeron işçilerin 1 Ocak 2018 tarihindeki çıplak ücretlerinin esas alınacağı, asgari ücretle olan bağlarının koptuğu kaydedildi. İkinci görüş yazısında ise sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ücretlerinin kadroya alınırken işçiyle idare arasında imzalanan iş sözleşmesine göre belirlenmesi gerektiği belirtildi. BELİRSİZLİK NEREDEN KAYNAKLANIYOR?Belirsizlik de tam bu noktada ortaya çıkıyor. İşçilerin kadroya alınması sırasında her kurum işçilerle ayrı sözleşme imzaladı. Taşeron işçiler kadroya alınmadan önce, kurumların büyük kısmında ücretler sabit bir rakam üzerinden değil, “Asgari ücretin yüzde 20 fazlası”, “Asgari ücretin yüzde 50 fazlası” şeklinde düzenleniyordu. Bu işçiler hem asgari ücret artışından, hem de toplu iş sözleşmesiyle belirlenen dönemsel artışlardan yararlanıyorlardı. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, bazı kurumlar, kadroya alınma tarihinde ödenmekte olan ücreti sabit tutara çevirdi, kimi kurumlar ise eski sözleşmedeki gibi asgari ücrete endeksli uygulamaya devam etti. Örnek vermek gerekirse, nisan ayında “Asgari ücretin yüzde 50 fazlası” şeklinde sözleşmesi bulunan bir işçi için, o tarihteki asgari ücret üzerinden 2 bin 404 TL ödeniyordu. Bazı kurumlar, yeni sözleşmeyi 2 bin 404 TL üzerinden imzaladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görüşü de uygulamanın bu şekilde olması yönünde. Bunlarda belirsizlik yok. Sözleşmesi bu şekilde sabit tutara çevrilmiş olanlar, 2019 yılında asgari ücret artışından yararlanamayacaklar. Bunların ücretlerine, Yüksek Hakem Kurulu kararı doğrultusunda sadece yüzde 4 artış yapılacak. “SAYIŞTAY ZİMMET ÇIKARTABİLİR” ENDİŞESİ Buna karşılık, “Asgari ücretin yüzde 50 fazlası” gibi sözleşme imzalanmış kurumlarda ise belirsizlik bulunuyor. Taşeron işçilerin yüzde 80'inin sözleşmesinin bu şekilde yapıldığı belirtiliyor.2 BİN 20 TL’NİN ALTINDAKİ ÜCRETLER NE OLACAK?Kadroya alınan taşeron işçilerden düşük ücret alanların durumunun net olduğu belirtildi. Yeni belirlenen 2 bin 20 liralık asgari ücretin altında kalan işçilerin ücretleri öncelikle 2 bin 20 TL’ye çıkartılacak, bunun üzerine yüzde 4 artış uygulanacak. Örneğin, halen bin 800 lira net ücret alan işçinin ücreti önce 2 bin 20 liraya çıkartıldıktan sonra yüzde 4 artışla 2 bin 222 TL’ye yükseltilecek. SENDİKA TELEFONUN FİŞİNİ ÇEKTİ En fazla taşeron işçinin örgütlü bulunduğu Güvenlik ve Savunma İşçileri Sendikası Genel Başkanı Ömer Çağırıcı, kadroya alınan taşeron işçilere ocak ayında yapılacak artışın nasıl olacağı konusunda belirsizliğin hala devam ettiğini belirtti. Üye işçilerin bilgi almak için sürekli sendikayı aradıklarını kaydeden Çağırıcı, cevap veremedikleri için telefonun fişini çekmek zorunda kaldıklarını söyledi. İşçileri çalıştıran kurumların da nasıl bordro yapacaklarını bilmediklerini vurgulayan Çağırıcı, kadroya alınmadıkları için bugüne kadar üzülen KİT’lerdeki çalışanların şimdi bayram ettiklerini, çünkü onların asgari ücretteki artıştan yararlanacaklarını dile getirdi. ÇÖZÜM ARANIYOR Hazine ve Maliye Bakanlığı, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı konuya çözüm bulmaya çalışıyor. Bulunacak çözümün ardından bakanlık görüşü veya tebliğ yayımlanarak kamu kurumlarında uygulama birliği sağlanacak. Ağırlıklı görüş, asgari ücrete endeksli de olsa 1 Ocak 2018 tarihindeki ücretlerin sabit tutar olarak kabul edilmesi, 2018 Temmuz ayında yüzde 4 ilavenin üzerine ocak ayında da yüzde 4 artış yapılması gerektiği yönünde. Asgari ücretin altındaki ücretlerin önce asgari ücret seviyesine çıkartılıp daha sonra bunun üzerine yüzde 4 artış yapılması konusunda ise tereddüt bulunmuyor.