Kur’an akleden bireyler ister. Bilgiyi, bilginin de yaşama hükmeden bilince dönüşmesini ister. Böylece, başlangıç noktasının akletmek olduğu formülde, bilinçle insanı yaşamda canlı ve aktif tutar. Ne istediğini bilen, bilgisi eyleme dönüşen ve yaşamın her biriminde canlı olan bireyler oluşturur, ilahi öğretilerle… ‘Öyle ise bir işi bitirince diğerine giriş.’İnşirah /7 Bu kıymetli argümanlar insana yaşamda huzur ve güven sağlar. Yaşam mantalitesi bilgi/bilinç/eylem olan hareketli, kendinden emin bireyler. İlahi formül toplumu aktif iyiler üzerine bina etmeye çalışırken, ne yazık ki beşeri tezgâhlar her kertede düşünmenin, düşünceyi yaşama aksetmenin önüne suni kaygı ve korkularla hayatı stabil ve özne olan karakteri de fonksiyonsuz kılar. Canlı ve bu oranda kıymet biçen ilahi pusulanın aksine, beşeri senaryolarla yaşamı kurgulanan bio varlıklara dönüşüyor insan. Hayatında özne ve ana karakter olabilecek insan, dışarıdaki gücün müdahale ve ötelemesiyle günü, gündemi, yarını ve beyni işgal edilen oluyor. Her şeyi kendi dışındaki merciler tarafından düşünülen bir obje… Oysa Kur’an oluşturduğu bilinçli aktif bireyi yaşamın merkezinde konumlandırıyor. Ve ilahi öğreti, insana dokunmanın ve faydalı olmanın dayanağı ve ilhamını Allah’tan alıyor. Halbuki işlerin kıymet-i harbiyesi, sahihliği rıza onayıyla orantılı. İnsana fayda namına dokunan her işin salih ve sahih olması Allah’a vakfedildiği sürece geçerlidir. Söz konusu iman etmiş müslümanın iyi ve aktif oluşunu, rıza potasının dışında kalan güzel iş ve sahibinden ayıran en yüce farktır bu. Ankebut Suresi 69.ayet bizim meramımıza açıklık getirecektir. ‘Bizim uğrumuzda cihat edenleri, mutlaka yollarımıza eriştireceğiz. Şüphesiz Allah muhsinlerle beraberdir.’ Ayette geçen cihat ve muhsin kavramları; aktif bilinç ve iyiliğin, mahiyet ve kıymetini anlatıyor bizlere. Cihat; Arapça’da ‘güç ve gayret sarfetmek, bir işi başarmak için elden gelen tüm imkanları kullanmak’ manasında ki ‘cehd’ kökünden türer. ‘Bizim uğrumuzda cihat edenler’. Yüce yaratıcının bizler için tayin ettiği yol ve uğurda mücadele etmek. ‘Tayin ve tespit edilen’ yolda cihat etmek… Kulluk markajında mücahade ve mücadele… Bu yol üzereyken uğraş, meşguliyet, çalışmalarınızı, koşmanız, koşturmanız, yorulmanız, yoruluyorken işten işe geçişlerinizde Allah’ın desteğinin ve yardımının olacağını da yine ayet hatırlatıp yine ayet perçinliyor. Aktif, işlevsel akıllı insanların dolu dolu hayatlarının doğru istikametle, desteklenen bir ilahi güç ve yardım… İlahi yolda; sırat-ı müstakim’de sabit olabilmek… Allah bunun sözünün garantisini veriyor bizlere.’Yollarımıza eriştireceğiz.’ Navigasyon misali; en kestime, en pratik, en masrafsız, en rahat yol haritası çiziyor size. Zaman zaman sapmalar yapsanızda, sinyaller veriyor, uyandırıyor her daim… Tekrar tekrar yol haritası belirliyor size. Ayetsel örüntü şu an; İlahi rıza/cihat/doğru yol… Örüntüyü günlük tekabüllerle devam edip tamamlayalım. ‘Şüphesiz Allah Muhsinlerle beraberdir.’ Muhsin kelimesinin kökü ihsana, ihsanın kökü hösn; oda iyi, olumlu, hoş, güzel müspet anlamındadır. Tüm iyi argümanlarını kapsıyor. Yalın, temiz, saf olan iyi… Hösn; iyi, ihsan; iyi davranış / iyiliktir. Muhsin; İyi davranan, iyilikte bulunandır. Allah rasulüne, iyilik nedir ?  diye sorulduğunda ‘Allah’ın seni görüyormuşçasına kulluk yapmaktır’ cevabı hayli düşündürücü ve o kadar da isabetlidir. Çünkü iyiliğin kaynağını, nedenini Allah’a dayandırmak ve bunu kulluk bilinciyle yapmak; iyiliği hile, menfaat, hesap ve kire bulaştırmadan; sahih ve temiz halde dolaysız, aracısız ulaşmasını sağlar muhatabına. Kalkışılan iyiliğe, Allah’ın şahit olduğunu, dahil olduğunu ve tabiatında yine onun olduğunu hatırlatır. Taze tutar onu bu iyilik bilinciyle hafızalarda. Tabiatında Allah için yapılmayan iyilik; saf, yalın, hesapsız, kitapsız, karşılıksız olmaz, olamaz… Allah’sız iyilik eyleminde; fayda değil faydacılık yatar. Ayette ki aktif profil tamamlanmış oluyor böylece. Amacın/gayretin(cehdin)/istikametin/iyiliğin en nezih halinin ne olduğu, nasıl olduğunu bildiren ayet; kendisine tabi olanı yaşamda bilinçli/aktif ve doğru yol üzere olan birey olarak inşa ediyor. Allah’ın yardımı müjdesiyle…   Müjdeye düçar olan aktif iyiler olmak dileğiyle… Selamlar