VİRÜSLER HAKKINDA ÜÇÜNCÜ YAZI KİŞİ BİLMEDİĞİNDEN KORKAR Corona virüsü tanımıyor olabiliriz ama uzmanlar virüslerin genel yapılarını, yayılmalarını, ne yapabileceklerini bilirler. Bilgisi olmayan insanların kurgu yapması toplumu paniğe sevk eder. Bunun için işi uzmanlarına bırakalım. Sadece onların kararlarına uyup işlerini kolaylaştıralım. Virüsler şaka yapmıyor.  Savunmasız konakçıları bol miktarda bulduğu için keyfince dünyayı dolaşıyor. İlk ortaya çıktığında hızlı yayılma viral hastalıklarda beklenen bir sonuçtur. Alınan tedbirlerle zincir halkaları koparılabilirse hastalık yavaş seyredecek ama yayılmaya devam edecektir. Burada hastalığı aniden durdurmak ve virüsü ortadan kaldırmak söz konusu değil. Virüs konakçı bulduğu müddetçe yaşayacak ve yayılacak. Buradaki konakçıdaki gayemiz antikor bulunmayan kişiler. Doğrusu alınan tedbirlerle bu yayılmanın yavaşlaması sağlanabilir. Yani virüs çok kişiye aynı anda yayılmadığı müddetçe zayıf kalacaktır. Hastalık hafif atlatılacak ve toplum bağışıklığı oluşturulmaya çalışılacaktır. İKİNCİ DALGA GELEBİLİR Hastalık üst seviyeye çıkmadan iyi tedbirler alınabilir, alınmıştır. Dikkat edilecek önemli bir husus şudur. Hastalığa yakalananlar iyileşip normal hayata dönmesi zincir halkalarını kıracaktır lakin bu yeterli olabilir mi? Eğer toplu yerlere kısa zamanda hastalığa açık insanlar çok sayıda toplanırsa bu sefer ikinci dalga gelebilir. Bunu önlemenin yolu virüs zayıfken organizmanın yavaş yavaş virüsle tanışmasıdır. Çoğu kişide farkına bile varmadan bağışıklık sisteminin erken davranmasıyla atlatılacaktır. Onun için birinci dalgadan sonra, ikinci ve üçüncü dalgalara da tedbirli olmak gerekir. Şunu demek istiyorum bu birinci dalgada içeri kapanıp virüsle tanışmayan insanların hastalık geçti diye hızla birbirlerine yaklaşmaları ikinci dalgayı getirecektir çünkü bunlar savunmasız. Corona virüsü hakkında elimizde çok fazla bilgi yok. Yalnız şunu söyleyeyim virüs misafir değil, kalıcı olarak geldi. Çünkü daha çok aynı enlemde hareket ediyor. Konakçı bulduğu sürece yaşayacak. Eğer iyileşen insanlarda oluşturduğu bağışıklık uzun süreliyse yok olup gidecek. Yani virüse karşı tedbirler alınması hastalığın yayılmasını azaltacak ama kısa sürede yok etmek mümkün görülmüyor. Yalnız, virüs bireylerde kendisine karşı oluşan antikorlar tarafından ortadan kaldırılacak. Yani virüs kendi kendini yok edecek. YAŞ MESELESİ YANLIŞ ANLAŞILDI Virüsler bulaşırken genç-yaşlı, büyük-küçük ayırmaz herkese aynı oranda bulaşır. Hastalığın seyri bağışıklık sistemiyle ilgilidir, yaşla değil. Yaş ilerledikçe bağışıklık sistemi yıpranmış olabileceği düşünülerek hastalığa karşı koyma güçleri daha zayıf olabilir. Bu durum hastalığı yaşlılar bulaştırır anlamına gelmesin. Bunun için hastalanma riski yaşa, cinsiyete bağlı olmaksızın eşittir. Hastalığa yakalanma riski antikor taşımadığımız müddetçe vardır. Bu dönemde, stresten, panikten, korkudan uzak yaşayın. Rahat olunursa hastalığa yakalanılsa da atlatılır. Bu günlerde yorulmayın, biraz dinlenin. Bol oksijenli temiz hava iyi gelecektir. Günlük hayatınızı olduğu gibi kabul edip beslenmenizde çok büyük değişiklikler yapmayın. Dengeli beslenme vücudu zinde tutmaya yetecektir. TATİL DEĞİL KARANTİNA Virüsler sadece canlı ve sağlam hücrelerde ürerler. Konakçı hücrelerin sitoplazmasını çoğalmak için kullanırlar. Yani çoğalırken canlının hücrelerini kullanır ve çok sayıda hücre yıkımına sebep olur. Bu hücre yıkımı ne kadar çoksa konakçı ona göre zarar görür. Ölüm; yiyemez, içemez, nefes alamaz, organ işlemini yerine getiremediği zaman şekillenir. Virüs hangi tür konakçıya uyum sağlamışsa o tip hücrelerde çoğalır. Bazı virüsler hem hayvan hem de insan hücrelerinde çoğalabilirler. Bu virüslerin bazıları ise bakterileri bile severek isteyerek kullanır ve çoğalır. Unutmayın bilinen en küçük canlıdan yani mikron (nm) büyüklükten bahsediyoruz. Maske takmakla kesin korunma sağlayamazsınız. Virüsü küçümsemeyin, ciddiye alın yoksa üzüleceksiniz. Devlet bu konuda yerinde ve doğru tedbirler aldı. Okulların, üniversitelerin, iş yerlerinin ara vermesi vatandaşlar tarafından tatil olarak algılanmış olmalı. Tatil yerlerine doğru yoğun bir hareketlilik başlamıştır. Virüs taşıyan bir kişi yüzlerce insana bulaştırabilir. Yani uğradığı her yer artık bulaşıktır. Ülkemizde bu durumdan en büyük zararı sahil kentler görebilir. Hastalık tatil kentlerinde yayılır ve bir de bunun geri dönüşü olacaktır. Değerli vatandaşlar bu bir tatil değil karantinadır. Karantinanın çok faydasını sayabiliriz lakin hastalığın yayılmasını engelleyen iki faydası üzerinde duracağım: 1.) Virüsler insanların kalabalık olduğu yerde hızlı yayılır. Kalabalıklarda sık sık konakçı değişeceğinden hastalık yapma yeteneği artar. Onun için insanların kalabalık yerlerden uzaklaşması gerekir. Virüslerin sizi kullanarak başkalarına bulaşmasına müsaade etmeyin. 2.) Hastalığa karşı, bir toplu tedbir alınır bir de bireyin vücudunun yaratılış olarak aldığı tedbirler vardır. Vücudun koruma sistemi her virüse karşı ayrı bir asker (antikor) hazırlar. Dinlenen vücutlarda bağışıklık sistemi zinde olur ve bu tedbirleri hızlı bir şekilde almaya çalışır. Onun için vücudunuzu ve zihninizi dinlendirin. Uyku ya da uykusuzluk önem arz eder. Kendi sağlığınız için, görevlilerin sağlığı için, sevdiklerinizin sağlığı için alınan tedbirlere uyulması bir görevdir. Eğer toplum bilinçli olursa kısa zamanda bu hastalığı atlatabiliriz. Yoksa hafızalarda kalıcı izler bırakabilir. Virüsün efsane olmasına müsaade etmeyin. SORDUĞUNUZ İÇİN SÖYLÜYORUM Virüsler antiseptiklere, asit-alkali ortamlara dayanıksızdır. Güneş ışığı, ultraviyole, sıcakta virüsler inaktif (üreme yeteneğini kaybetme) olur. Özellikle corona zarlı virüs olduğundan alkol ve asitten çok daha hızlı etkilenir. Beden temizliği, yüzey ve hava temizliği kaçınılmaz kural. Virüsler için en iyi antiseptik sabun ve sudur. Ağız antiseptiği olarak ise evde hazırlayacağınız tuzlu su, sirkeli su en iyisidir çünkü bunlar mukozayı tahriş etmez. Kimyasal antiseptikler, temizlik malzemeleri ve kolonyalar deri üzerindeki koruyucu tabakayı çözeceğinden mukoza ve üzerindeki gözenekleri direk mikroorganizmalara açık hale getirebilir. Bunlar beden temizliği için tavsiye edilen antiseptik değildir. Zemin temizliğinde kullanılabilir. Dengeli beslenmeye devam edin ne yerseniz yiyin. Su tüketimini ihmal etmeyin. Moral ve istirahat çok önemlidir. Dikkat edin panik vücudun savunma sistemini çökertir. Sevdiklerinizle hep beraber sağlıklı bir gelecek diliyorum. Mahir Adıbeş