VİRÜS SALGINI VARSA Virüslerin yaptığı hastalıklar sık sık görülebilir. Bunların bazıları geniş canlı ortamlarında yayılır bazısı da dar bir alanda kalır. Virüslerin yaptığı hastalıkları söylerken bitki, hayvan, insan ayırmıyorum. Çünkü tedbir, yayılma, bulaşma bunlarda çok benzer. Onun için konuyu genel alıyorum. Kafa karışıklığını önlemek için herkesin anlayacağı kelimeleri kullanmaya çalışacağım. Hastalığa karşı bilinç oluşturulmalı: Corona virüsün yaptığı panikten sonra böyle bir yazıya gerek var diye düşündüm. Bu virüs hem hayvanlar hem de insanlarda hastalık yapan bir etken. Yani yayılması çok daha kolay ve geniş alanlarda olabilir. Virüs salgınları bir müddet etkisini gösterip sonra kaybolur. Müdahale edilmese bile canlı bağışıklık sistemi kendini savunacak durumdaysa hastalık ortaya çıkmaz. Aslında o virüs hâlâ o ortamda var ama hastalık yapamaz. Fırsat bulursa yeniden hastalık yapacaktır. Uzun bir süre üreyecek bir ortam bulamazsa yok olur. Bazı virüsler ömür boyu bağışıklık oluşturur bazıları da sınırlı sürelerde bağışıklık oluştururlar. Ne yapacağını bileceksin: Virüs hastalıkları ilaç ile tedavi edilemez. O zaman iyileşme nasıl olacak ona bakalım. Bağışıklık sisteminin çalışmasına göre iyileşme olur. Demek ki bağışıklık sistemini güçlü olması gerekir. Bu durum normal bir insanda dengeli beslenme, dinlenme ve ek gıdalarla sağlanabilir. Bunlar sağlanınca vücut da kendi koruma tedbirini alır. Virüs canlı vücuduna girince belli bir sürede,(virüse göre değişir) çoğalır ve hastalık ortaya çıkar.  Vücuda etken girdikten sonra bağışıklık sistemi bunu tanımlayıp karşı savunma sistemini (antikor) oluşturur. Bu süre de virüse göre değişse de genellikle üç-dört gündür. Yedinci-sekizinci günde antikor seviyesi yükselmeye başlar, on dördüncü günde antikor en yüksek noktaya çıkar. Yani canlı dayanabilirse yedinci günden itibaren bağışıklık sistemi vücudu hastalığa karşı korumaya başlar. Virüsleri hafife alamayız: Daha önce virüsle karşılaşmamışsa bütün canlılar hassas durumdadır. Koruma sistemini vücut kendisi oluşturur. Hastalıkların ortaya çıkmasında ve ölümlerde, gebelik, yaş, zayıf beden, alerji, diğer hastalıklar v.s. önemlidir. Vücut kendini savunama sistemini oluşturamazsa ummadığınız virüsler bile ölüm yapar! Hastalarda, yaşlılarda, bebeklerde bağışıklık sisteminin yeterince cevap verememesinden dolayı ölüm oranı fazla olur. Virüs hastalıklarının tedavisi yoktur:  Virüslere karşı korunmak için aşılar hazırlanır. Aşı önceden vücutta antikor oluşmasını sağlar. Yalnız bunun için daha önce o virüsün elde edilip çalışılmış olması ve hazırlıklı olunması gerekir. Ani ortaya çıkan salgınlarda hazırlık yoksa bu bir süreçtir kısa zamanda olmaya bilir. Temizlik ve virüs öldürücü sıvılar (antiseptik, deterjan) ile çevre temizlenmeli. Bu arada söyleyeyim virüsler asit ve alkali ortamlara dayanıksızdır. Virüsler canlı hücrelerde ürer yani bitki, hayvan, insan ya da ikisinde. Yayılmaları hava yolu ya da temasla olur. O zaman yayılmayı, bulaşmayı engellemek için temas kesilecek virüs üreyecek canlı ortam bulamayacak. Karantinalar bu amaçla uygulanır. Ne yapmalı: Bir belde de virüs salgını varsa oradan başka tarafa canlı çıkışı ve oraya canlı girişine müsaade edilmez. Canlı hasta olmasa bile virüs taşımıyor anlamına gelmez. Hatta eşya çıkışına bile izin verilmez. Eşya çıkışı zaruri ise özel tedbirler alınıp temizlenerek çıkarılır. Çünkü o beldede hava ve beden teması olan canlı/cansız virüs taşıma şüphesiyle karşı karşıyadır. Ne zaman hastalık söndürülürse o zaman kontrollü olarak serbestlik sağlanır. Gelelim bu işin stratejik kısmına: Virüslerin insanlar ve diğer canlılar aleyhine kullanılması çok tehlikelidir. Unutulmasın virüsler bilinen en küçük canlılar. Kolay kontrol edilemezler. Bilinçli çıkarılan bir salgın veya ihmal eninde sonunda kendine dokunur. Bunu yapanın kafadan rahatsız olması gerekir ki düşüncesi bile tehlikelidir. Bu hastalıkları saklamak, yayılmasına sebep olmak demektir. Erken ve etkili tedbir hastalığın kısa zamanda söndürülmesini sağlayabilir. O zaman: Bu gün corona virüs salgını söz konusu. Yarın bir başka virüs salgınıyla karşılaşabiliriz. İnsanların üzülmesini ya da idarecilerin sıkıntıya girmesini istemiyorsanız bu iş ihmale gelmez. Ülkeler, ciddi bir virüs salgını çıkarsa o hastalığa karşı beraber mücadele etmek zorundadır.  Sözümün sonunda şunu söyleyeyim. Tedbir alalım ama panik yapmayalım. Corona virüs soğuk bir bölgede çıktı. Yani soğuğa uyumlu bir virüsle karşı karşıyayız. Önümüz bahar ve havalar ısınacağından bence virüsün hastalık yapma yeteneği azalacak ve sona erecek. O zaman önce tedbirleri o bölgede alalım, dünyayı ayağa kaldırmanın ve panik halinde hareket etmenin faydası yok. Mahir Adıbeş