KESİN DAVET 49 HAYAT KANUNDUR, NURDUR Hayatı planlayan, projelendiren, yaratan, mahiyetini, nelere ihtiyacı olduğunu, var olduğu sürece hangi duygular ve isteklerle donatılacağını biliyor ve ona göre de ortamı ve ihtiyaçlarını hazırlıyor. Nasıl ölüm yaratılmadır, bir ilim ve düzen çerçevesinde cerayan etmektedir. Elbette hayat da bir ilim ve özel bir tasarrufla, bir programla sürdürülmektedir. Bu konu Sözler’de Yirmiüçüncü Pencerede çok güzel ifade edilmektedir:    “ اَلَّذ۪ى خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيٰوةَ ”5 Ölümü de hayatı da yaratan odur. (5/2)   Hayat, kudret-i Rabbâniye mucizâtının en nuranîsidir, en güzelidir. Yâni hayat herşeyin sahibi ve terbiyecisi olan kudret sahibi Allah’ın en parlak ve güzel mucizesidir.   Ve vahdaniyet burhanlarının, Allah’ın birlik delillerinin en kuvvetlisi ve en parlağıdır. Ve tecelliyât-ı Samedâniye aynalarının en câmii ve en berrakıdır. Hiçbirşeye muhtaç olmayıp herşeyin heran ona muhtaç olduğu Allah’ın (cc) kudretini gösteren en toplayıcı, açık ve saf nurudur. Evet, hayat, tek başıyla, bir Hayy-ı Kayyûmu bütün esmâ ve şuûnâtıyla bildirir. Hayat bize başlangıç, son ve yeniden oluş gibi hallerden münezzeh ve ezelden ebede devamlı var olan Allah’ı (cc), isimleriyle ve keyfiyetleri ile bildirir.   Çünkü hayat pek çok sıfâtın memzuç bir macunu, iç içe girmiş hamuru, hükmünde bir ziya, bir tiryaktır, ilaçtır. Elvân-ı seb'a ziyada, yedi renk ışıkta ve muhtelif edviyeler tiryakta nasıl ki mümtezicen, farklı şıfa maddeleri ilaçta birarada bulunur. Öyle de, hayat dahi pek çok sıfattan, vasıftan yapılmış bir hakikattir. O hakikattaki sıfatlardan bir kısmı, duygular vasıtasıyla inbisat ederek, genişleyerek inkişaf edip, meydana çıkıp ayrılırlar. Kısm-ı ekseri, birçok kısmı ise, hissiyat, kuvveler suretinde kendilerini ihsas ederler, hissettirirler ve hayattan kaynama suretinde kendilerini bildirirler. 26.03.2020 Prof Dr Cahit Kurbanoğlu