Toplu İzin Uygulaması Nedir? Hangi Durumlarda Uygulanabilir?

İşveren işçilerini yılın belli döneminde toplu olarak yıllık izne çıkarabilir mi? İşçinin toplu izin düzenlemesine uymama hakkı var mıdır?

Yıllık izin, çalışma hayatının ayrılmaz bir parçasıdır. İşçinin Anayasa’dan doğan bir dinlenme hakkıdır. İş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez.  Yıllık izin, İş Kanunu’nda emredici nitelikte düzenlenmiş olup, işçinin belli bir süre çalışması durumunda hak edeceği bu izni ne zaman kullanılacağını belirleme yetkisi işverene tanınmıştır. Peki işçiler toplu olarak yıllık izne gönderilebilir mi? Yani işveren yılın belli bir döneminde, bütün işçilerini izne gönderebilir mi? Toplu izin hususu, Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin 10. maddesiyle düzenlenmiştir. Buna göre, işveren veya işveren vekili, Nisan ayı başı ile Ekim ayı sonu arasındaki süre içinde, işçilerin tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulaması yapabilir. Yani işveren, işçilerin izinlerini toplu olarak kullanmalarına karar verebilir. Toplu izin uygulamasıyla işçilerin yaz sezonunda izne çıkmaları sağlanabilir. Ya da işveren bu dönemde, bütün işçileri yıllık izne göndererek gerekli bakım, onarım ve yenileme işlerini yapabilir. İşyerinde toplu izin uygulamasına karar verilmesi halinde, henüz yıllık izne hak kazanmamış işçiler de bu uygulamaya dâhil edilebilirler. Ertesi yıl veya yıllarda, toplu izin yönteminin uygulanmaması halinde, bu durumda olanların gelecek yıllık ücretli izne hak kazanacakları tarih, genel esaslara göre belirlenir. İŞÇİNİN TOPLU İZİN DÜZENLEMESİNE UYMAMA HAKKI VAR MIDIR?  Yıllık iznin ne zaman kullanacağını belirleme yetkisi, yönetim hakkı kapsamında işverene tanınmıştı. Bu husus Yargıtay kararları ile de sabittir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2011/6774 Esas ve 2013/13240 sayılı kararında,“Yıllık ücretli izin ile hafta tatilinin süresi İş Kanununda nispi emredici olarak düzenlenmiş olup, işçinin belli bir süre çalışması durumunda hak edeceği yıllık izin ve hafta tatilinin kullanılacağı zamanı belirleme yetkisi yönetim hakkı kapsamında işverene tanınmıştır… Yıllık ücretli izin, işverenin yönetim hakkı kapsamında işçiye yılın herhangi bir zaman diliminde yada daha sonraki bir dönemde kullandırılabilir.” denilmiştir. Dolayısıyla işçi, işverenin belirlediği tarihte yıllık izninin kullanmak durumundadır. Toplu izin kullanımına itiraz etme hakkı sözkonusu değildir. HANGİ İŞÇİLER TOPLU İZİN UYGULAMASI DIŞINDA TUTULACAKTIR?  Toplu izin uygulanması halinde işveren; işyerinin korunması, işyerindeki araç, gereç, donatım ve makinelerin bakımı, hazırlanması, temizlenmesi ile güvenliğinin sağlanması gibi zorunlu durumlar için belirli sayıda işçiyi, toplu izin uygulaması dışında tutulabilir. Bu durumda olanların yıllık izinleri toplu izin döneminden önce veya sonra diledikleri tarihte verilir.  kaynak:kamuiscileri.net